با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی هارد دیسک‌ها نیز مانند دیگر قطعات کامپیوتری ارتقا پیدا کرده و مدل‌های جدیدتر جایگزین مدل‌های قدیمی‌تر می‌شوند. اما آیا این به معنای بلااستفاده شدن هارد دیسک‌های قدیمی است؟ خیر. استفاده از هارد دیسک قدیمی هنوز هم ممکن است. اگر می‌خواهید با کاربردهای جالب و خلاقانه حافظه‌های کامپیوتری و نحوه استفاده از HDD قدیمی آشنا شوید، این مقاله را از دست ندهید.
فهرست مطالب این مقاله:
– مقدمه
– استفاده از هارد قدیمی به عنوان هارد اکسترنال
– حافظه بیشتر برای کنسولهای بازی
– تهیه نسخه پشتیبان از فایل‌های کامپیوتر
– ایجاد حافظه USB بوتیبل چندکاره
– استفاده از هارد IDE قدیمی روی کامپیوتر جدید
– استفاده از موتور هارد دیسک قدیمی
– جمع‌بندی
– پرسش‌های متداول
مقدمه
هارد دیسک‌ها از جمله اجزای اصلی کامپیوترهای شخصی هستند که بدون آنها امکان ذخیره و بازیابی اطلاعات و برنامه‌های مورد نیاز ما وجود ندارد. اما هارد دیسک‌ها مانند هر قطعه الکترونیکی دیگری پس از مدتی فرسوده شده و عملکرد ضعیف‌تری دارند. در این صورت، ما معمولا هارد دیسک های قدیمی خود را با هارد دیسک‌های جدید و بهتر جایگزین می‌کنیم. اما سوال این است که چه کاری می‌توانیم با هارد دیسک‌های قدیمی انجام داد؟ آیا امکان استفاده از هارد IDE برای مواردی به‌جز ذخیره اطلاعات و فایل نیز وجود دارد؟ خوشبختانه جواب این سؤالات مثبت است.
احتمالا شما هم در خانه خود چند هارد دیسک قدیمی دارید که گوشه‌ای خاک می‌خورند و فضای زیادی را اشغال کرده‌اند. شاید به فکر دور انداختن آنها افتاده باشید، اما قبل از این کار، به این فکر کنید که می‌توانید با کمی خلاقیت دوباره از آنها استفاده کنید. در این مقاله، نشان می‌دهیم که هارد دیسک‌های قدیمی هنوز می‌توانند مفید باشند و امکان استفاده از هارد دیسک قدیمی حتی پس از جداکردن از کامپیوتر وچود دارد. به‌این منظور، با شش ایده جالب و مفید برای استفاده از HDD قدیمی آشنا خواهیم شد.
استفاده از هارد دیسک قدیمی به عنوان هارد اکسترنال
حتی اگر هارد قدیمی شما از نوع اینترنال بوده و درون کیس کامپیوتر استفاده می‌شده است، لزومی ندارد عمرش را به همین شکل ادامه دهد. برای استفاده از هارد دیسک قدیمی به‌عنوان یک حافظه قابل حمل، کافی است یک مبدل USB به ساتا خریداری کرده و با اتصال آن به هارد امکان انتقال اطلاعات را فراهم کنید. برای استفاده از استفاده از هارد IDE قدیمی نیز می‌توانید رابط مخصوص آن را تهیه کنید.
با انجام این کار می‌توانید هارد را به‌راحتی مثل یک فلش به کامپیوترها و لپ‌تاپ‌های دیگر متصل کرده و اطلاعات و فایل‌های مورد نظرتان را بین آنها جا‌به‌جا کنید. حتی ممکن است هارد شما از حافظه‌های فلش نیز سرعت بیشتری داشته باشد، به‌ویژه اگر از نوع 7200rpm باشد. اکثر فلش‌ها از حافظه‌های ارزان‌قیمتی استفاده می‌کنند که به‌مرور با انتقال اطلاعات سرعتشان کند می‌شود.
در همین رابطه بخوانید:
برای استفاده استفاده از HDD قدیمی به عنوان هارد اکسترنال ابتدا باید بفهمید که مدل آن 2.5 اینچی یا 3.5 اینچی است. هاردهای 2.5 اینچی کوچک‌تراند و معمولاً در لپ‌تاپ‌ها استفاده می‌شوند، ولی مدل‌های 3.5 اینچی در اکثر کامپیوترهای دسکتاپ وجود دارند. همچنین، باید نوع درگاه هارد خود را تشخیص دهید. هاردهای قدیمی‌تر دارای درگاه IDE هستند که طول بیشتری دارد، ولی هاردهای جدیدتر به درگاه ساتا مجهزاند که بسیار کوچک‌تر است. پس از تشخیص مدل هارد و درگاه آن باید سراغ خرید یک مبدل سازگار با مدل خود بروید که در بسیاری از فروشگاه‌ها موجود است.
پس از اتصال هارد به مبدل، باید آن را فرمت کنید. اگر قصد دارید هارد را بیشتر به دستگاه‌های ویندوز متصل کنید، پیشنهاد می‌کنیم آن را با فرمت NTFS فرمت کنید. اگر قبلاً روی هارد شما سیستم عاملی مثل ویندوز نصب بوده است، احتمال دارد که برخی از ظرفیت آن توسط پارتیشن‌های سیستمی اشغال شده باشد. برای فرمت و حذف کامل این فضاها می‌توانید از نرم‌افزارهایی مثل MiniTool Partition Wizard کمک بگیرید.
استفاده از HDD قدیمی به عنوان حافظه بیشتر برای کنسولهای بازی
اگرچه کنسولهای گیمینگ جدید از حافظه‌های پرسرعت SSD استفاده می‌کنند تا سرعت بارگذاری بازی‌ها را به حداقل برسانند، بیشتر آنها دارای درگاه USB برای اتصال و افزایش ظرفیت حافظه هستند. به‌این‌منظور، می‌توان از حافظه‌های اکسترنال یا هاردهای اینترنال به همراه مبدل USB بهره گرفت که در بخش قبل توضیح دادیم. درحالی‌که، استفاده از هارد دیسک قدیمی برای اجرای بازی مناسب نیست، می‌توان از آنها برای جلوگیری از حذف بازی‌ها و آرشیوکردن آنها استفاده کرد. همچنین، امکان ذخیره اسکرین‌شات‌ها و فیلم‌های ضبط‌شده از صحنه‌های بازی روی هارد وجود دارد.
اگر از پلی‌استیشن 5 استفاده می‌کنید، امکان ذخیره بازی‌های PS5 و PS4 روی هارد جانبی وجود دارد، ولی برای اجرای بازی باید اول آن را به حافظه SSD داخلی انتقال داد. در صورت استفاده از پلی‌استیشن 4، حتی امکان اجرای بازی از روی حافظه جانبی وجود دارد، ولی سرعت آن ممکن است کمتر باشد. البته هر دو کنسول ذکرشده فقط از حافظه‌هایی با ظرفیت بین 256 گیگابایت تا 8 ترابایت پشتیبانی می‌کنند و برخی از هاردهای قدیمی که سرعت بسیار کمی دارند نیز برای آنها قابل استفاده نیست.
در همین رابطه بخوانید:
– دلیل Unallocated بودن هارد دیسک و رفع مشکل درایو تخصیص نیافته
اگر از کنسولهای اکس‌باکس سری X و S استفاده می‌کنید، می‌توانید با استفاده از HDD قدیمی و اتصال آن به دستگاه فایل‌های تصویری و فیلم و بازی‌های بلااستفاده را روی آن ذخیره کنید، ولی برای اجرای بازی باید اول آن را به حافظه داخلی دستگاه منتقل کرد. در کنسولهای Xbox One و Xbox 360 یا حتی مدل اولیه ایکس باکس، امکان اجرای مستقیم بازی‌ها از هارد اکسنترنال وجود دارد، ولی سرعت آن ممکن است کمی کندتر باشد. حداقل ظرفیت مجاز نیز 128 گیگابایت است.
تهیه نسخه پشتیبان از فایل‌های کامپیوتر
با استفاده از هارد IDE یا استفاده از هارد دیسک قدیمی می‌توانید از اطلاعات و فایل‌های مهم خود نسخه پشتیبان تهیه کنید تا در صورتی که کامپیوتر اصلی شما آسیب دید، فایل‌های حیاتی را از دست ندهید. بااین‌حال، فقط در صورتی این کار را انجام دهید که هارد قدیمی شما در وضعیت مناسب و سالم باشد.
برای انجام این کار ویندوز دارای یک ابزار داخلی به نام File History بوده و مک از قابلیت Time Machine drive بهره می‌برد. هر دو ابزار امکان جلوگیری از ذخیره پوشه‌هایی که به آنها نیاز ندارید را دارند. در لینوکس نیز می‌توان از ابزارهایی نظیر rsync استفاده کرد.
توجه داشته باشید که ابزار Time Machine اپل بر خلاف File History ویندوز، نیاز به فرمت دارد. بنابراین، اگر به اطلاعات موجود در هارد خود نیاز دارید، ابتدا یک پارتیشن جدید ایجاد و بک‌آپ را روی آن ایجاد کنید.
در همین رابطه بخوانید:
– تفاوت رنگ بندی هاردهای شرکت وسترن دیجیتال در چیست؟
ایجاد حافظه USB بوتیبل چندکاره
امروزه، حافظه‌های بوتیبل ابزار اصلی نصب، تعمیر یا تست ویندوز و لینوکس به‌شمار می‌روند، ولی فقط امکان استفاده از یک سیستمعامل در هر زمان روی یک حافظه وجود دارد. اما اگر یک حافظه اکسترنال داشته باشید یا با روشی که در ابتدا گفتیم، با استفاده از هارد دیسک قدیمی و مبدل USB یک حافظه اکسترنال ایجاد کنید، داستان می‌تواند متفاوت باشد. با استفاده از هارد اکسترنال و نرم‌افزار Ventoy می‌توان چند فایل بوتیبل مختلف را روی حافظه ایجاد کرد و حتی به‌طور همزمان فایل‌های مختلف را روی حافظه ذخیره کرد.
درست است که حافظه‌های HDD بهترین و سریع‌ترین گزینه برای اجرای سیستمعامل نیستند، ولی می‌توانند سرعت بیشتری در مقایسه با حافظه‌های فلش داشته باشند. اگر با استفاده از Ventoy حافظه‌ای را فرمت کنید، می‌توانید همزمان چند ابزار بوتیبل را روی آن قرار داده و فایل‌های معمولی را نیز در کنار آنها ذخیره کنید. بااین‌حال، برخی از سیستم عامل‌ها ممکن است با این ابزار کاملاً سازگار نباشند. بنابراین، بهتر است یک حافظه ریکاوری نیز در جایی داشته باشید.
استفاده از هارد IDE قدیمی روی کامپیوتر جدید
هارد دیسک‌ها در دو نوع IDE و SATA تولید می‌شوند. هارد دیسک‌های IDE قدیمی‌تر هستند و از رابط IDE برای اتصال به مادربرد استفاده می‌کنند. هارد دیسک‌های SATA جدیدتر هستند و از رابط SATA برای اتصال به مادربرد استفاده می‌کنند. در واقع، IDE یک پورت قدیمی برای اتصال هارد دیسک بود که مدت‌ها است در سیستم‌های جدید اثری از آن وجود ندارد. اما در صورتی که از مادربورد و کامپیوتر جدیدتری استفاده می‌کنید که دارای درگاه IDE نیست، هنوز هم استفاده از هارد دیسک قدیمی ممکن است.
در همین رابطه بخوانید:
– چگونه SSD اینترنال را به اکسترنال تبدیل کنیم؟ آموزش ساخت SSD اکسترنال
برای اتصال هارد قدیمی به کامپیوتر جدید با درگاه ساتا دو روش کلی وجود دارد که شامل استفاده از مبدل SATA برای اتصال هارد قدیمی به ساتا یا بهره‌گیری از کارت توسعه IDE می‌شود. با استفاده از این روش‌ها امکان استخراج اطلاعات از هارد قدیمی و انتقال اطلاعات از هارد قدیمی به هارد جدید نیز وجود دارد.
به‌این منظور می‌توانید از یک مبدل IDE به SATA استفاده کنید که آداپتوری است که به شما امکان می‌دهد هارد دیسک IDE را به پورت SATA مادربرد متصل کنید. این مبدل‌ها به وفور در بازار قطعات کامپیوتر و فروشگاه‌های آنلاین موجود هستند.
روش دیگر شامل استفاده از کارت کنترلر IDE می‌شود. کارت کنترلر IDE یک کارت توسعه است که به شما امکان می‌دهد هارد دیسک IDE را به اسلات PCI مادربرد خود متصل کنید. برای استفاده از این قطعه کافی است آن را به درگاه PCI مادربرد متصل کرده و سپس، هارد قدیمی را به آن وصل کنید.
استفاده از موتور هارد دیسک قدیمی
یکی دیگر از روش‌های استفاده از هارد دیسک قدیمی می‌تواند بهره‌گیری از موتور آنها برای کابردهای مختلف خلاقانه و جذاب باشد. موتورهای هارد دیسک که اغلب از نوع براشلس هستند، می‌توانند برای ساخت دستگاه‌های کوچک مانند مینی فن‌ها، پمپ‌های آب یا حتی به عنوان مولد کوچک برق استفاده شوند. همچنین، برخی از افراد خلاق از موتورهای هارد دیسک برای ساخت ابزارهایی مانند دستگاه‌های سنگ زنی استفاده کرده‌اند.
در همین رابطه بخوانید:
– 7 روش بهینه سازی هارد دیسک و پاکسازی اطلاعات هارد در ویندوز
برای راه‌اندازی موتور هارد دیسک ممکن است به مدار کنترلی خاصی نیاز داشته باشید تا بتوانید سرعت و جهت چرخش آن را کنترل کنید. این مدارات می‌توانند شامل آیسی‌ها، ماسفت‌ها و سایر اجزای الکترونیکی باشند که برای راه‌اندازی و کنترل موتورهای براشلس طراحی شده‌اند. در زیر به برخی از کاربردهای بالقوه موتور هارد دیسک‌های قدیمی را ذکر می‌کنیم که با مطالعه و تحقیق بیشتر می‌توانید روی آنها کار کنید:
- ساخت پهپاد: موتور هارد دیسک را می‌توان برای ساخت پهپادهای کوچک و سبک استفاده کرد. این موتورها به دلیل قدرت و سرعت بالا می‌توانند پهپاد را به سرعت به پرواز درآورند.
- ساخت ربات: موتور هارد دیسک را می‌توان برای ساخت ربات‌های کوچک و ساده استفاده کرد. این موتورها به دلیل قدرت و سرعت بالا، می‌توانند ربات را به سرعت حرکت دهند.
- ساخت ماشین‌های کوچک: موتور هارد دیسک را می‌توان برای ساخت ماشین‌های کوچک و اسباب‌بازی‌های کنترلی استفاده کرد
- ساخت پنکه‌های کوچک: موتور هارد دیسک را می‌توان برای ساخت پنکه‌های کوچک و رومیزی استفاده کرد. این موتورها به دلیل قدرت و سرعت بالا می‌توانند نسیم خنک و قوی ایجاد کنند.
- ساخت ژنراتورهای کوچک: موتور هارد دیسک را می‌توان برای ساخت ژنراتورهای کوچک و دستی استفاده کرد. این موتورها به دلیل قدرت و سرعت بالا می‌توانند برق تولید کنند.
جمع‌بندی
در این مقاله، ایده‌های کاربردی و جالب برای استفاده از HDD قدیمی را بررسی کردیم و گفتیم استفاده از هارد دیسک قدیمی برای چه مواردی امکان‌پذیر است.
همان‌طور که اشاره شد، می‌توان با بهره‌گیری از یک مبدل از هارد دیسک‌های قدیمی به عنوان یک حافظه جانبی اکسترنال استفاده و حتی آن را به کنسولهای بازی متصل کرد. همچنین، استفاده از هارد دیسک قدیمی برای گرفتن نسخه پشتیبان از پوشه‌ها و فایل‌های مهم یا ایجاد دیسک بوتیبل چندکاره وجود دارد. افزون‌براین، گفتیم که استفاده از هارد IDE روی سیستم‌های جدید نیز وجود داشته و می‌توان با استفاده از مبدل ساتا یا کارت کنترلر IDE آن را به کامپیوترهای جدید وصل کرد و به انتقال اطلاعات پرداخت. استفاده از موتور هارد دیسک قدیمی برای هداف مختلف نیز می‌تواند از دیگر کاربردهای این وسیله باشد.
بااین‌حال، غیر از ذخیره فایل، امکان استفاده از HDD قدیمی برای کاربردهای دیگر نیز وجود دارد که به سلیقه و خلاقیت شما وابسته است. شما می‌توانید از قطعات این هاردها برای تعمیر سایر لوازم خود بهره بگیرید یا از آن ها جعبه جواهرات و کاردستی و آینه درست کنید.
پرسش‌های متداول
با هارد دیسک قدیمی خود چه کنیم؟
هارد دیسک‌های قدیمی را می‌توان برای کاربردهای مختلفی مانند حافظه خارجی، ذخیره‌سازی فایل‌های پشتیبان، اتصال به کنسول گیمینگ، ساخت دیسک بوتیبل، ساخت سیستم عامل NAS، ساخت کاردستی‌های خلاقانه و… استفاده کرد.
آیا استفاده از هارد دیسک های قدیمی مشکلی ندارد؟
استفاده از هارد دیسک‌های قدیمی معمولاً مشکلی ندارد، اما باید به چند نکته توجه کنید. هارد دیسک‌های قدیمی معمولاً فناوری ساده‌تری داشته و سرعت کندتری دارند. همچنین، این هاردها ممکن است گرمای بیشتری تولید کنند و باید تهویه مناسبی برای آنها در نظر گرفت. توجه داشته باشید که هارد نیز مثل سایر قطعات الکترونیکی طول عمر مشخصی دارد و ممکن است به‌طور ناگهانی دچار مشکل شود؛ بنابراین، از آن برای ذخیره اطلاعات مهم استفاده نکنید.
آیا می توانم از هارد دیسک قدیمی خود دوباره استفاده کنم؟
همان‌طور که در این مقاله توضیح دادیم، امکان بهره‌گیری مجدد از هارد دیسک با استفاده از مبدل‌ها به عنوان حافظه داخلی یا حتی خارجی وجود دارد.
