فناوری 5G یا نسل پنجم شبکه تلفن همراه تا چند سال قبل تنها در حد یک ایده بلند پروازانه بود، اما تکنولوژی 5G اکنون به یک استاندارد جهانی تبدیل شده و یکی از شاخصههای مهم برای خرید محصولات دیجیتال به ویژه گوشیهای هوشمند محسوب میشود. این مطلب به معرفی و بررسی ویژگیهای شبکه فایو جی پرداخته شده است، با شهر سختافزار همراه باشید.
فهرست مطالب این مقاله:
– تعريف فناوری 5G
– 5G مخفف چیست و به چه معناست؟
– نسل پنجم شبکه تلفن همراه چطور کار میکند؟
– اصطلاحات فنی اینترنت 5 جی
– باند فرکانسی 5G
– چه تفاوتی میان 5G و 4G وجود دارد؟
– ویژگی های اصلی اینترنت 5G
– نیاز به خرید گوشی هوشمند جدید برای اینترنت ۵ جی؟
– زمان بهرهبرداری از فایو جی
– چشمانداز بهرهبرداری از نسل پنجم شبکه تلفن همراه در ایران
– شبکه 6G چیست و چه تفاوتی با 5G خواهد داشت؟
– جمعبندی و پاسخ کوتاه و سریع به سوالات پرتکرار
تعريف فناوری 5G
فایو جی نسل پنجم شبکه موبایل در جهان است. به زبان ساده، تعريف 5g به نسل جدید پهنای باند تلفن همراه اشاره دارد که به عنوان جایگزین تقویتکننده اتصال 4G LTE معرفی شد. برخی 5G را نسل پنجم اینترنت یا نسل پنجم اپراتورهای تلفن همراه مینامند، که اشتباه است.
این فناوری ارتباطی جدید نه تنها باعث افزایش سرعت دانلود و آپلود میشود، بلکه تاخیر یا مدت زمان لازم برای دستگاهها جهت برقراری ارتباط با شبکههای بیسیم را هم به شدت کاهش میدهد.
بنابراین نسل 5g بسیار کارآمدتر از نسلهای پیشین شبکه تلفن همراه بوده و سرعت بسیار بیشتری را در اختیار مصرفکنندگان قرار میدهند.
در نظر داشته باشید که فناوری نسل پنجم شبکه موبایل برای کار با طیف وسیعتری از فرکانشهای رادیویی طراحی شده و امکانات جدیدتری را در باند بسیار بالا موج میلیمتری (mmWave) برای شرکتهای مخابراتی فراهم میکند.
از آنجا که تکنولوژی 5G یک تکنولوژی نسبتاً جدید است که با فرکانسها و سیستمهای جدید مطابقت دارد، دستگاههای قدیمی از جمله گوشیهای 4G امکان سازگاری و استفاده از نسل پنجم شبکه موبایل و همچین مزایای قابل توجه آن را نخواهند داشت.
5G مخفف چیست و به چه معناست؟
5G مخفف کلمات نسل پنجم (Fifth Generation) از شبکههای تلفن همراه است که نسبت به نسل چهارم (Fourth Generation یا 4G) بسیار سریعتر و کاربردیتر است.
در نظر داشته باشید که 5G مرتبط با نسل پنجم شبکه تلفن همراه را نباید با واژه 5G (ارتباط ۵ گیگاهرتز) نوشته شده بر روی مودمهای خانگی اشتباه گرفت.
فایو جی پیشرفتهترین معماری در شبکههای ارتباطی است که به عنوان یک استاندارد و سیستم دیجیتال جدید برای انتقال اطلاعات مورد استفاده قرار میگیرد. 5G چیزی حدود ۱۰ تا ۲۰ برابر سریعتر از فناوری نسل قبل خود یعنی 4G عمل میکند.
در همین رابطه بخوانید:
– آیا شبکه های 5G واقعاً خطرناک هستند؟ عوارض و مضرات فناوری فایو جی
– تمام مزایای فناوری 5G که دنیا را متحول میکند!
تکنولوژی 5G برای رسیدن به این هدف از یک فناوری دیجیتال جدید به نام ورودی و خروجی انبوه (Massive MIMO) استفاده میکند. عبارت MIMO مخفف Multiple Input Multiple Output (چند ورودی چند خروجی) است.
به عبارت دیگر، آنتنهای مخابراتی نسل جدید که از فناوری MIMO بهره میبرند، به شبکه 5G این امکان را میدهد که در لحظه، داده بیشتری را دریافت و ارسال کند و به دستگاههای بیشتری متصل شود.
در همین رابطه بخوانید:
– آیا واقعاً به تلویزیونهای با قابلیت 5G نیاز داریم؟
– کدام کشورها زودتر از دیگران اینترنت 5G را برای شهروندان خود عرضه میکنند؟
یکی دیگر از ویژگیهای شبکه 5G ردیابی دقیق موقعیت کاربر است. در نسلهای قبلی شبکه تلفن همراه، امواج به طور یکنواخت در ناحیه تحت پوشش پخش میشوند. این درحالی است که فناوری فایو جی با شناسایی و ردیابی محل دقیق کاربر میتواند امواج را به طور مستقیم برای آنها ارسال کند.
فناوریهای ارتباطی و شبکی سنتی از پروژکتورهای موج در یک منطقه استفاده میکنند. در این روش نور و سیگنال زیادی اتلاف میشود. برهمین اساس فناوری Massive MIMO بر روی زیرساختهای مربوط به 4G نصب میشود تا علاوه بر بهبود عملکرد نسل قبل، پیشرفت چشمگیر در عملکرد نسل پنجم شبکه تلفن همراه ایجاد کند.
اصطلاحات فنی اینترنت 5 جی
در مطالب مرتبط با تکنولوژی 5G به احتمال زیاد با اصطلاحات فنی متفاوتی روبرو خواهید شد که دانستن آنها به درک بهتر مطلب خواهد انجامید.
امواج میلیمتری (Millimeter Waves)
شبکههای بیسیم امروزی با مشکل ویژهای دست و پنجه نرم میکنند و آن افزایش گستره اطلاعاتی است که توسط کاربران و دستگاههای الکترونیکی مختلف، در مقایسه با گذشته، تبادل و مصرف میشود.
با وجود این، همچنان از همان طیف فرکانس رادیویی که تا پیش از این، در این بستر استفاده میشده بهره گرفته میشود. به این ترتیب، شاهد کاهش پهنای باند برای کاربران خواهیم بود و همین امر به کاهش سرعت سرویسدهی و حتی بروز قطعی بیشتر در ارتباطات منجر خواهد شد.
یکی از راهکارهای موجود برای حل این مشکل در تکنولوژی 5G ، انتقال دادهها روی طیف جدیدی است که تا پیش از این برای سرویسهای همراه استفاده نشده است. همین امر باعث شده سرویسدهندههای مختلف بهرهبرداری از امواج میلیمتری را که از فرکانسهای بالاتری بهره میبرند آغاز کنند.
امواج میلیمتری در فرکانسهایی بین ۳۰ تا ۳۰۰ گیگاهرتز منتشر میشوند که در مقایسه با باند فرکانسی کمتر از ۶ گیگاهرتز که در دستگاههای همراه در گذشته استفاده میشد قرار می گیرند. این امواج، از آن جهت موجهای میلیمتری نامگذاری شدهاند که طول متفاوتی از یک تا ده میلیمتر دارند. در مقام مقایسه، امواج رادیویی که در گوشیهای هوشمند 4G استفاده میشوند چند ده سانتیمتر طول دارند.
تا به اینجای کار، تنها اپراتورهای سیستمهای ماهوارهای و راداری از امواج میلیمتری در پروژههای مختلف استفاده کردهاند. با وجود این، برخی سرویسدهندههای همراه نیز استفاده از این امواج را برای ارسال اطلاعات بین ایستگاههای مختلف نظیر دو نقطه مشخص ارتباطی آغاز کردهاند.
در همین رابطه بخوانید:
– گوشی هوشمند 5G؛ بخریم یا نه؟
– ارتباط 4.5G چیست؟ (آیا دستگاه من نیز از 4.5G پشتیبانی میکند؟)
با تمام احوال، استفاده از امواج میلیمتری برای برقراری ارتباط میان کاربران دستگاههای الکترونیکی همراه با یک ایستگاه نزدیک آنها، راهکاری کاملاً جدید و متفاوت است و اساس نسل پنجم شبکه تلفن همراه را تشکیل میدهد.
ایراد اصلی بهکارگیری امواج میلیمتری آن است که نمیتوانند عبور آسانی را از موانعی نظیر ساختمانها و دیوارها تجربه کنند. علاوه بر این، امکان جذب آنها توسط شاخ و برگ درختان یا حتی باران هم وجود دارد. همین امر باعث شده شبکه 5G ، دکلهای سنتی تلفن همراه را با تکنولوژی جدیدی به نام سلولهای کوچک (Small Cells) غنی کنند.
سلولهای کوچک (Smart Cells)
سلولهای کوچک در واقع ایستگاههای مینیاتوری قابل حملی هستند که برای ارائه عملکرد مطلوب، به انرژی حداقلی نیاز دارند و میتوان آنها را در هر فاصله ۲۵۰ متری یا مقداری بیشتر و کمتر در شهرها نصب کرد.
برای جلوگیری از تضعیف سیگنالهای اینترنت 5 جی ، اپراتورهای مختلف میتوانند هزاران نمونه از این ایستگاهها را در هر شهر نصب کنند تا شبکهای که مانند مجموعهای از راهکارهای قابل اعتماد، سیگنالها را از دیگر ایستگاههای پایه دریافت کرده و به کاربران در هر منطقه ارسال میکند، شکل گیرد.
آنتنهای موجود در سلولهای کوچک، در صورتی که امواج میلیمتری را جابهجا کنند، میتوانند به مراتب کوچکتر از آنتنهای سنتی باشند. این تفاوت اندازه، نصب سلولها را برفراز ساختمانها و دیگر نقاط مشخص، سادهتر خواهد کرد. این زیرساخت متفاوت برای فایو جی میتواند بهرهوری بیشتر از طیفها را به همراه داشته باشد.
ایستگاههای پایه (Base Stations) در فناوری 5G تعداد آنتن بیشتری هم در مقایسه با ایستگاههای پایه در شبکههای همراه فعلی دارند تا بتوانند از تکنولوژی جدید دیگری به نام Massive MIMO استفاده کنند.
Massive MIMO
ایستگاههای پایه در شبکههای نسل چهارم از دوازده درگاه برای آنتنها بهره میبرند تا تمامی ترافیک سلولار را مدیریت کنند. در این بین، هشت درگاه برای فرستندهها و چهار درگاه برای دریافت کنندهها درنظر گرفته شده است.
این در حالی است که ایستگاههای پایه در نسل پنجم شبکه تلفن همراه میتوانند از صدها پورت پشتیبانی کنند. به این ترتیب، میتوان تعداد آنتن بیشتری را در یک آرایه واحد جا داد. این ساختار به معنای آن است که یک ایستگاه پایه امکان دریافت و ارسال سیگنالها را در هر لحظه، از مبدا تعداد به مراتب بیشتری از کاربرها خواهد داشت. همین امر باعث خواهد شد ظرفیت انواع شبکه های 5G تا ۲۲ برابر یا حتی بیشتر، افزیش یابد.
این تکنولوژی، Massive MIMO نامیده میشود. MIMO به معنای چند ورودی، چند خروجی است. این عنوان، سیستمهای بیسیمی را شرح میدهد که از دو یا تعداد بیشتر ارسال کننده و دریافتکننده برای ارسال و دریافت مقادیر بیشتر دادهها به طور همزمان استفاده میکنند. Massive MIMO شبکههای تلفن همراه را با بهرهگیری از تعداد آنتن بیشتر، به سطح جدیدی از استانداردها ارتقا میدهد.
فرمدهی پرتوها (Beamforming)
قابلیت شکلدهی به پرتوها در واقع سیستم ویژهای برای ایستگاههای پایه سلولار (Cellular Base Stations) به حساب میآید که بهینهترین مسیر تحویل اطلاعات به یک کاربر مشخص را شناسایی کرده و در این مسیر، میزان تداخل ایجاد شده در طول فرایند انتقال را کاهش میدهد. بسته به وضعیت موجود و تکنولوژی در دسترس، راهکارهای متفاوتی برای استفاده از این سیستم در شبکههای فایو جی درنظر گرفته شده است.
در خصوص امواج میلیمتری، شکلدهی به پرتوها، مجموعه متفاوتی از مشکلات را مرتفع میکند. به عنوان مثال، سیگنالهای سلولار به آسانی توسط مجموعهای از اشیا سد شده و در مسافتهای طولانی، تضعیف میشوند.
در این وضعیت، شکلدهی به پرتوها میتواند با متمرکز کردن یک سیگنال موجود در مجموعهای از پرتوها که به مقصد یک کاربر مشخص حرکت میکنند، به جای انتشار در چند جهت، به تقویت سیگنال کمک کرده و شانس رسیدن آن به کاربر را، آن هم بدون ایجاد تداخل افزایش دهد.
باند فرکانسی 5G
طیفهای پایین و متوسط در واقع نمونههایی هستند که در حال حاضر در شبکههای تلفن همراه استفاده میکنیم اما طیف باند بالا بیشتر شبیه به سیگنالهای وایفای است. بدنیست بدانید در حالت کلی، طیفهایی با باند پایین میتوانند مسافت بیشتری را طی کنند اما به همان اندازه، اطلاعات کمتری را جابهجا میکنند. در طرف مقابل، طیفهایی با باند بالا، اطلاعات بیشتری را حمل میکنند اما به همان اندازه پوشش کمتری هم دارند.
ایده اصلی پیادهسازی تکنولوژی 5G آن است تا تمامی طیفهای فرکانس پایین، متوسط و بالا را باهم ترکیب شوند تا در نهایت امر، شبکه ایدهآلی را ایجاد نمایند.
گزینه ایدهآل آن است تا از طیف فرکانسی سطح پایین به عنوان مثال، ۷۰۰ مگاهرتز برای پوشش گستردهتر، از طیف فرکانسی متوسط به عنوان مثال، ۳.۵ گیگاهرتز برای ظرفیت بیشتر و از امواج میلیمتری برای دستیابی تاخیر پایین استفاده شود. با استفاده از امواج میلیمتری با باند های 5g فرکانسی بالا میتوان مشکلات مربوط به ایجاد تراکم بالا در شبکه را در محیطهای شلوغ نظیر ایستگاههای قطار یا فرودگاهها مرتفع کرد.
بنابرگزارش انجمن جهانی موبایل (GSMA) دستیابی به نسل پنجم شبکه تلفن همراه مسلتزم آن است تا تعداد زیادی از ملاحظات و استانداردهایی که در ادامه از نظر خواهید گذراند رعایت شود:
- ارتباطی با سرعت یک تا ۱۰ گیگابیت بر ثانیه برای انتقال دادهها
- تاخیر یک میلیثانیهای برای انتقال اطلاعات در مسیر بسته مشخص شده
- پهنای باند ۱۰۰۰ برابری به ازای هر واحد مشخص شده مساحت
- افزایش ۱۰ تا ۱۰۰ برابری تعداد دستگاههای متصل
- دسترسی ۹۹.۹۹۹ درصدی
- پوشش ۱۰۰ درصدی
- کاهش ۹۰ درصدی در مصرف انرژی شبکه
- بهبود چشمگیر صرفهجویی در مصرف انرژی برای مولفههای مختلف حاضر در این شبکه
از طرف دیگر، اتحادیه بینالمللی تکنولوژی (ITU) نیز مشخصاتی را اعلام کرده که از منظر این مرجع، سرویسدهندهها برای دریافت تاییدیههای شبکه 5G باید به نمایش بگذارند:
- نرخ دانلود حداکثری ۲۰ گیگابیت بر ثانیه
- نرخ آپلود حداکثری ۱۰ گیگابیت بر ثانیه
- حداکثر نرخ بهرهوری طیفی در دریافت دادهها در یک باند فرکانسی مشخص، به میزان ۳۰ بیت بر ثانیه
- حداکثر نرخ بهرهوری طیفی در ارسال دادهها در یک باند فرکانسی مشخص، به میزان ۱۵ بیت بر ثانیه
- تجربه نرخ دانلود ۱۰۰ مگابیت برثانیه توسط کاربران
- تجربه نرخ آپلود ۵۰ مگابیت بر ثانیه توسط کاربران
چه تفاوتی میان 5G و 4G وجود دارد؟
هر زمان که یک فناوری یا دستگاه جدید به بازار عرضه میشود، برای درک بهتر پیشرفت و تغییرات اعمال شده آن را با نسل قبل مقایسه میکنند. حال با عرضه فناوری 5G به صورت عمومی و فراگیر شدن آن، میتوان به راحتی نسل پنجم شبکه موبایل را با نسل چهارم مقایسه کرد.
سرعت شبکه 5G در برابر 4G
اولین و مهمترین تفاوت میان این دو فناوری ارتباطی سرعت است. همانطور که میدانید تکنولوژی 5G بسیار سریعتر و بهتر از 4G عمل میکند.
نسل چهارم شبکه ارتباطی سیار بر روی کاغذ میتواند به چیزی حدود ۳۰۰ مگابایت بر ثانیه دست یابد. این رقم در فناوری 5G به بیش از ۲۰ گیگابایت بر ثانیه هم رسیده است. این رقم به معنای افزایش ۶۰ برابری سرعت نسبت به نسل قبل محسوب می شود.
البته در نظر داشته باشید که میانگین سرعت فناوریهای ارتباطی شبکه موبایل در نقاط مختلف جهان متفاوت است، زیرا سرعت این فناوری به عوامل و عناصر متعدد بستگی دارد.
میزان تاخیر شبکه های فایو جی
یکی دیگر از شاخصههای مهم برای شبکههای ارتباطی نرخ تاخیر است. نرخ تاخیر به معنای زمان مورد نیاز برای ارسال و دریافت اطلاعات است. هرچه این زمان کمتر باشد، تجربه کاربری بهتر و سرعت بیشتری در اختیار مصرفکننده خواهد بود.
میزان تاخیر در شبکههای 4G تا ۲۰۰ میلیثانیه تعیین شده است. البته بهطور میانگین این رقم چیزی حدود ۵۰ میلیثانیه خواهد بود. حالا این سوال پیش میآید که ۵۰ میلیثانیه یک مدت زمان بسیار کوتاه و معقول است، اما زمان تاخیر در شبکه 5G چقدر است؟ تنها یک میلیثانیه.
در نظر داشته باشید که نسل پنجم شبکه تلفن همراه به عنوان یک فناوری ارتباطی برای از بین بردن فاصلهها ساخته شده است و در مواردی همچون تکنولوژیهای نوپا مانند خودروهای خودران (که همواره به اینترنت متصل هستند)، بازیهای مبتنی بر فضای ابری و حتی پزشکی از راه دور (جراحی از راه دور) یک میلیثانیه میتواند سرنوشتساز و تعیینکننده باشد.
البته این موارد تنها بخش کوچکی از کاربردهای نسل جدید ارتباطات سیار است و این فناوری همچنان در حال توسعه و گسترش کاربر قرار دارد.
پوششدهی تکنولوژی 5G
متاسفانه پوششدهی فناوری 5G بسیار کمتر از فناوریهای نسل قبل 4G، 3G و حتی 2G است. دلیل کاهش میزان پوششدهی شبکه 5G استفاده از فرکانس بالا و طول موج پایین امواج است که علیرغم افزایش کیفیت و سرعت، بُرد آن را کوتاه میکند. همین مسئله باعث شده تا فرستندههای 5G را به جای برجهای بلند باید در مکانهایی نزدیک به زمین نصب کنند.
یکی دیگر از معایب اینترنت 5 جی عدم توانایی امواج برای عبور از موانعی مانند ساختمانها و درختها است. برای رفع این مشکل تعداد فرستندههای 5G نسبت به نسل قبل بسیار بیشتر است و معمولاً برای استفاده از اینترنت 5G در پاکها، فرودگاهها و اماکن عمومی یک فرستنده نصب میشود.
ویژگی های اینترنت 5G
همانطور که به عنوان یکی از ویژگی های شبکه 5g گفته شد، 5G سرعتی به مراتب بالاتر را در مقایسه با 4G پیش روی مشتاقان قرار میدهد. این ویژگی های 5g به بهرهوری هرچه بالاتر در قالب استفاده از این راهکار در دستگاههای سازگار، با سرعت دانلودی (از نقطه نظر تئوری) تا ۱۰ هزار مگابیت برثانیه منجر خواهد شد. علاوه بر این، پهنای باند بالاتر، دستیابی به سرعت دانلود بهینه را ممکن ساخته و امکان اجرای اپلیکیشنهای اینترنتی پیچیده و در ابعاد گستردهتر را روی دستگاههای الکترونیکی همراه فراهم میکند.
کاهش تاخیر نیز به عنوان یک ویژگی اینترنت 5g به نحوی خواهد بود که به عوان مثال، وقفه کمتری را بین لمس دکمه اجرا و آغاز پخش محتویات از سرویسهای آنلاین نظیر نتفلیکس شاهد خواهید بود. این کاهش تاخیر برای برخی کاربران نظیر گیمرها از اهمیت بیشتری برخوردار خواهد بود.
در همین رابطه بخوانید:
شبکههای 5G حتی میتوانند به بهرهبرداری از تکنولوژیهای نیازمند به پردازش سریع و زیاد اطلاعات در بستر شبکه آنلاین، نظیر خودروهای مجهز به قابلیتهای خودران نیز سرعت ببخشند.
این در حالی است که 5G از نقطه نظر منفی، هزینه بیشتر برای اجرا و بهرهبرداری را به همراه خواهد داشت. اگرچه گوشیهای هوشمند مدرنی که در آینده نزدیک روانه بازار میشوند سازگاری کاملی با این استاندارد خواهند داشت اما دستگاههای الکترونیکی قدیمیتر فاقد مولفههای لازم برای بهرهگیری از این تکنولوژی هستند.
از طرف دیگر، همانطور که می دانید دسترسی به ارتباط اینترنت بیسیم پایدار، به تعداد دستگاههایی که به یک کانال ارتباطی متصل هستند وابسته است. با اضافه شدن 5G به طیف ارتباطات بیسیم، احتمال تراکم بالا و ازدحام در محدودههای فرکانسی مشخص، وجود خواهد داشت..
نیاز به خرید گوشی هوشمند جدید برای تکنولوژی 5G؟
همانطور که در بخشهای ابتدایی این مطلب گفته شد، برای استفاده از شبکه 5G به خرید گوشیهای هوشمند سازگار با این استاندارد نیاز خواهد بود. این گوشیهای نسل جدید به احتمال زیاد از چند آنتن مختلف بهره میبرند و البته سرعت به مراتب بالاتری هم دارند.
زمان بهرهبرداری از فایو جی
همه شرکتهای بزرگ مخابراتی ایالات متحده با جدیت در حال ساخت شبکههای 5G هستند، با این وجود به دلیل جمعیت زیاد این کشور و گستردگی فضای شهری، استقرار در کل کشور چندین سال به طول میانجامد. همچنین لازم به ذکر است که هر شرکت مخابراتی از استراتژی ارائه 5G متفاوتی برخوردار است.
این بدان معناست که تجربه استفاده مشتریان از 5G ممکن است بسته به شرکت مخابراتی شما بسیار متفاوت باشد. با این حال، کشورهای توسعهیافته اکنون به دنبال پشت سرگذاشتن فناوریهای ارتباطی قدیمی هستند و گسترش کامل 5G را در دستور کار خود قرار دادهاند.
چشمانداز بهرهبرداری از نسل پنجم شبکه تلفن همراه در ایران
در اواخر شهریورماه سال 97، اپراتور دوم تلفن همراه کشورمان در قالب همکاری با شرکت سوئدی اریکسون، آزمایش نسل پنجم شبکه همراه را در دستورکار قرارداد. در این آزمایش، مجموع دادههای ارسالی در لحظه، به ۲۴ گیگابیت بر ثانیه رسید.
این اپراتور در سال 98 نیز توانسته بود دسترسی به سرعت ۱.۲ گیگابیت بر ثانیه را ثبت کند. در مرداد ماه سال 99 هم روابط عمومی ایرانسل از راهاندازی رسمی نخستین سایت 5G ایران با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در محل پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات راهاندازی شده است.
اکنون با گذشت نزدیک به ۱۲ سال از آغاز کار فناوری 5G در ایران، این شبکه توسط اپراتورهای بزرگ از جمله ایرانسل و همراه اول پشتیبانی شده و در مناطق پرجمعیت در حال بکارگیری است. در صورتی که در یکی از این مناطق زندگی میکنید و گوشی شما قابلیت استفاده از نسل پنجم شبکه تلفن همراه را داشته باشد، احتمالاً به این فناوری دسترسی خواهید داشت.
هم اکنون اپراتورهای مخابراتی کشور ارائه دهنده سرویسهای مبتنی بر نسل پنجم شبکه اینترنت نیستند و تنها برخی از آنها با همکاری بعضی شرکتهای معروف و بزرگ درحال توسعه زیرساختهای مربوط و راه اندازی شبکههای 5G هستند و بنابراین سالها تا همه گیر شدن فناوری 5G فاصله داریم.
البته این اواخر قدمهای جدی در زمینه توسعه اینترنت 5G برداشته شده و مدیرعامل یکی از اپراتورهای مخابراتی از افتتاح 400 سایت 5G در کشور و فعال بودن ۴.۵ میلیون گوشی ۵G در شبکه این اپراتور خبر داده است.
شبکه 6G چیست و چه تفاوتهایی با 5G دارد؟
شبکه موبایل 6G نسل بعدی شبکههای تلفن همراه است که قرار است در سالهای آینده جایگزین شبکههای 5G شود. شبکه 6G قرار است سرعت، ظرفیت و تأخیر را به طور قابل توجهی بهبود بخشد و امکان ارائه خدمات جدید و پیشرفته را فراهم کند. شبکه 6G هنوز در مرحله تحقیق و توسعه قرار دارد و به نظر میرسد که حداقل تا سال ۲۰۳۰ به صورت تجاری در دسترس نباشد.
تا به حال چندین شرکت و کشور به صورت رسمی اعلام کردهاند که در حال پژوهش و آزمایش در این زمینه هستند. برای مثال، چین در سال ۲۰۲۰ یک ماهواره آزمایشی را به منظور بررسی فنآوری ارتباطات تراهرتز به فضا پرتاب کرد. همچنین، شرکتهای بزرگ تولید کننده تجهیرات مخابرات، مانند نوکیا، سامسونگ، هوآوی، ال جی و اپل نشان دادهاند که به نسل ششم علاقمند هستند.
ویژگیهای شبکه 6G
برخی از ویژگیهای کلیدی شبکه 6G عبارتند از:
- سرعت بالا: شبکه 6G قرار است سرعت دانلود تا 100 گیگابیت بر ثانیه را ارائه دهد. این سرعت تقریباً 100 برابر سریعتر از سرعت شبکه 5G است.
- ظرفیت بالا: شبکه 6G قرار است ظرفیت بسیار بالاتری نسبت به شبکههای نسل قبلی داشته باشد. این امر امکان اتصال تعداد بیشتری دستگاه به شبکه را فراهم میکند.
- تأخیر پایین: شبکه 6G قرار است تأخیر بسیار پایینی داشته باشد. این امر امکان ارائه خدمات جدیدی مانند واقعیت مجازی و واقعیت افزوده را فراهم میکند.
فناوریهای مورد استفاده در شبکه 6G
شبکه 6G از فناوریهای جدیدی برای دستیابی به ویژگیهای ذکر شده استفاده میکند. برخی از این فناوریها عبارتند از:
- امواج میلیمتری (mmW): شبکه 6G از امواج میلیمتری برای انتقال داده استفاده میکند. امواج میلیمتری دارای فرکانسهای بالاتری نسبت به امواج رادیویی هستند که در شبکههای 4G و 5G استفاده میشوند. این امر امکان انتقال داده با سرعت بالاتر را فراهم میکند.
- تولید همزمان موج (SDM): SDM یک فناوری جدید است که امکان ارسال چندین سیگنال روی یک کانال رادیویی را فراهم میکند. این امر ظرفیت شبکه را افزایش میدهد.
- شبکههای نوری: شبکههای نوری از فیبر نوری برای انتقال داده استفاده میکنند. فیبر نوری دارای سرعت انتقال داده بسیار بالاتری نسبت به امواج رادیویی است. این امر امکان انتقال داده با سرعت بسیار بالا را فراهم میکند.
تاریخچه و توسعه شبکه 6G
شبکه 6G هنوز در مراحل اولیه توسعه است. اولین آزمایشهای شبکه 6G در سال 2020 توسط شرکتهای مختلف انجام شد. انتظار میرود که شبکه 6G در دهه 2030 به طور گستردهای در دسترس قرار گیرد.
کاربردهای شبکه 6G
شبکه 6G امکان ارائه طیف گستردهای از خدمات جدید و پیشرفته را فراهم میکند. برخی از کاربردهای احتمالی شبکه 6G عبارتند از:
- واقعیت مجازی و واقعیت افزوده: شبکه 6G با تأخیر پایین و ظرفیت بالا، امکان ارائه تجربههای واقعیت مجازی و واقعیت افزوده بسیار واقعیتر را فراهم میکند.
- خودرانها: شبکه 6G امکان اتصال تعداد زیادی خودروی خودران به شبکه را فراهم میکند. این امر امکان تبادل اطلاعات بین خودروها و ایجاد شبکه هوشمند حمل و نقل را فراهم میکند.
- اینترنت اشیا (IoT): شبکه 6G امکان اتصال تعداد زیادی دستگاه اینترنت اشیا به شبکه را فراهم میکند. این امر امکان ایجاد شهرهای هوشمند و کارخانههای خودکار را فراهم میکند.
در مجموع، شبکه 6G یک فناوری جدید و پیشرفته است که پتانسیل انقلابی در ارتباطات بیسیم را دارد. شبکه 6G امکان ارائه خدمات جدید و پیشرفته را فراهم میکند و زندگی ما را در بسیاری از جهات بهبود میبخشد.
تفاوت شبکه 6G با 5G
مانند همه فناوریهای ارتباطی، با ارتقا به یک نسل جدید ارتباطی انتظار ارتقا در همه بخشها از سوی تولیدکنندگان تجهیزات و کاربران متصور است. با این سوالی که مطرح میشود این است که فرق 5G و 6G چیست و فناوری جدیدتر چه امکاناتی را به ارمغان میآورد؟ به صورت کلی تفاوتهای دو شبکه 5جی و 6جی عبارت است از:
- سرعت: شبکه 6G قرار است سرعت دانلود تا 100 گیگابیت بر ثانیه را ارائه دهد. این سرعت تقریباً 10 برابر سریعتر از سرعت شبکه 5G است.
- ظرفیت: شبکه 6G قرار است ظرفیت بسیار بالاتری نسبت به شبکههای نسل قبلی داشته باشد. این امر امکان اتصال تعداد بیشتری دستگاه به شبکه را فراهم میکند.
- تأخیر: شبکه 6G قرار است تأخیر بسیار پایینی داشته باشد. این امر امکان ارائه خدمات جدیدی مانند واقعیت مجازی و واقعیت افزوده را فراهم میکند.
- فناوریهای مورد استفاده: شبکه 6G از فناوریهای جدیدی مانند امواج میلیمتری، SDM و شبکههای نوری برای دستیابی به ویژگیهای ذکر شده استفاده میکند.
جمعبندی و پاسخ به سوالات پرتکرار
اینترنت 5G در بسیاری از کشورها در حال فراگیر شدن بوده و اکنون به یک استاندارد جهانی تبدیل شده است. اما این روند در کشور ما به کندی صورت میپذیرد. همچنین یکی از مهمترین فاکتورها در خرید گوشی پشتیبانی از فناوری 5G است.
به همین خاطر در این مطلب ابتدا به معرفی تکنولوژی 5G پرداخته شده و سپس نحوه کار اینترنت 5 جی به تفصیل بیان گردیده است. همچنین تفاوت 4G و 5G نیز مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه هم به ضرورت خرید گوشی 5G پرداخته شده و در انتها گزارشی از آخرین وضعیت توسعه اینترنت 5G در کشور بیان گردیده است.
منظور از 5G چیست؟
عبارت 5G به نسل پنجم ارتباط مخابراتی بر مبنای امواج رادیویی اشاره دارد که پس از 4جی، با ارتقای سرعت، پهنای باند، مدیریت توان مصرفی و پارامترهای دیگر، بستر را برای استفاده گستردهتر توسط دستگاههای مختلف از بزرگ تا کوچک به یک شبکه سلولی فراهم میکند. نسل پنجم ارتباط مخابراتی است که توسط سازمانهای بینالمللی به تأیید عمومی رسیده و استاندارد شده است.
اینترنت 5G چیست؟
اینترنت روی بستر ارتباطی 5G را اینترنت 5G میگویند. در نظر داشته باشید که اینترنت برای ارائه و استفاده میتواند از هر بستری مانند سیمی و بیسیم استفاده کند که 5G یکی از انواع بیسیم آن است.
سیستم 5G چیست؟
مجموعه دستگاهها و بسترهای ارتباطی 5G برای برقراری ارتباط بین یک دستگاه و شبکه ارتباطی مخابراتی را یک سیستم فایو جی میگویند
گوشی 5G چیست؟
یک گوشی 5G دستگاهی است که از مودم ارتباط سلولی (مخابراتی) با قابلیت دریافت و ارسال امواج تنظیم شده با یک یا چند نوع از انواع پروتکل ارتباطی 5G را دارد.