نخستین همایش ملی «اقتصاد هوشمند و توسعه مالی» روز گذشته برگزار شد. مدیرعامل بورس تهران در این رویداد اعلام کرد تا یک ماه آینده، یکی از بزرگترین شرکتهای اقتصاد دیجیتال به بورس میرود. مدیرعامل اسنپ نیز با اشاره به رکورد روزانه 4 میلیون سفر در اسنپ اظهار داشت آنها اکنون جزو 5 شرکت بزرگ جهان در حوزه حملونقل آنلاین هستند. معاون مالی دیجیکالا هم گفت این شرکت در سال ۱۴۰۱ بیش از ۱۳۰ میلیون کالا را در قالب بیش از ۲۹ میلیون سفارش تحویل داده است.
نخستین همایش ملی «اقتصاد هوشمند و توسعه مالی» به همت انجمن مالی ایران، روز گذشته برگزار شد. در این همایش مدیرانی از سازمان بورس، بانک ملی و شرکتهای خصوصی حوزه اقتصاد دیجیتال حاضر بودند.
«محمود گودرزی»، مدیرعامل شرکت بورس تهران، در این همایش از ورود یکی از شرکتهای بزرگ اقتصاد دیجیتال به بورس تا پایان ماه خبر داد:
«شرکتهای دانشبنیان در بازارهای سرمایه دنیا در رنکینگها بهصورت عجیبی بالا آمدهاند. 32.5 درصد از کل عرضه اولیه بازارهای سرمایه دنیا مربوط به شرکتهای فناورانه بوده است. ما نیز در تلاشیم تا پایان همین ماه یکی از بزرگترین شرکتهای حوزه اقتصاد دیجیتال را در بورس تهران پذیرش کنیم.»
گودرزی همچنین وعده داد تا در خردادماه نیز یک شرکت بزرگ دیگر از حوزه اقتصاد دیجیتال وارد بورس شود.
وی باور دارد در دنیا برای شرکتهای فناورانه تابلوی اختصاصی تعریف نمیکنند: «ما هم بهدنبال این موضوع نیستیم. این شرکتها باید شاخص تعریفشده داشته باشند.»
«محمد خوانساری»، رئیس سازمان فناوری اطلاعات نیز با اشاره به تجربیات دولت هوشمند گفت: «تجربههای متعددی از هوشمندسازی در دولت وجود دارد. مردم برای دریافت یک خدمت ملی نیازی به مراجعه به دستگاهها یا سامانههای مختلف ندارند و از یک درگاه واحد، خدمت دریافت میکنند. درحالحاضر 97 درصد دستگاهها به درگاه ملی خدمات دولت متصل هستند.»
او با بیان اینکه در مرکز تبادل اطلاعات بالغ بر 1900 خدمت مختلف به 330 دستگاه ارائه میشود، اظهار داشت در سال 1401 بیش از 4 میلیارد درخواست سرویس بررسی کرونا ثبت شده که بخش خصوصی برای رعایت سلامت مردم از آن استفاده کرده است.
«مهران محرمیان»، معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی، در این رویداد اظهار داشت: «وزارت اقتصاد دیجیتال که بهروزشده وزارت ارتباطات است، در برخی کشورها تشکیل شده و در کشور ما هم پتانسیل آن دیده میشود.»
او سخنان خود در همایش اقتصاد هوشمند را به بحث جرائم مالی اختصاص داد و گفت:
«آمارهای جهانی جرائم مالی و آثار آن بر عملکرد شرکتها نشان میدهد در شرکت با درآمد بالاتر از 10 میلیارد دلار، بیش از نصف این شرکتها طی دو سال قبل، تجربه یک جرم اقتصادی داشتند که برای 18 درصدشان منجر به اثرات درآمدی هنگفت شده است. در این حوزه جرائم سایبری نقش پررنگی دارد. تقلب مشتریان و سوءاستفاده از داراییها نیز وجود داشته است.»
«محمد خلج»، مدیرعامل اسنپ، دیگر سخنران این همایش بود که در آن اعلام کرد این تاکسی آنلاین اکنون جزو 5 شرکت بزرگ دنیا در حوزه حملونقل آنلاین هستند:
«تقریباً 20 شرکت را در گروه اسنپ داریم که به 55 میلیون کاربر سرویسدهی کرده و روزانه 10 تا 12 میلیون نفر از اپ ما استفاده میکنند. ما 5 میلیون کاربر ثبتنامی راننده داریم که ماهانه یک میلیون و 200 هزار نفر آنها فعال هستند. اسنپ با رکورد 4 میلیون سفر در روز، جزو 5 شرکت بزرگ دنیا در حوزه حملونقل آنلاین است.»
او باور دارد لازمه رشد و ارتقای کشور در عرصه بینالمللی اقتصاد دیجیتال، اینترنت باکیفیت و دسترسی مناسب به آن است: «متأسفانه سرمایهگذاری زیادی در حوزه زیرساختهای ارتباطی و مخابراتی انجام نشده.»
«علی عبدالهی»، مدیرعامل شرکت ملی انفورماتیک، با اشاره به رویکردهای مختلف در حوزه هوش مصنوعی، اعتقاد دارد بهترین رویکردی که میتوان اقتصاد هوشمند را به آن گره زد، رویکرد سیستمسازی است: «سیستم هوشمند، یک سیستم خودتطبیق یادگیرنده مبتنی بر عاملهای هوشمند است. مالیات هوشمند، بیمه هوشمند، استارتاپ هوشمند و… همان عاملهای هوشمند هستند.»
او با بیان اینکه دستیابی به اقتصاد هوشمند یک الزام است، تأکید دارد برای هوشمندشدن باید قابلیتهای دیجیتالی داشت و نمیتوان یکشبه هوشمندسازی کرد:
«ایران در شاخص آمادگی حوزه هوش مصنوعی در سال 2022، رتبه 75 و در 2021، رتبه 72 را داشت. اگر بخواهیم این وضعیت را تغییر دهیم، باید تأمین مالی و سرمایهگذاری سریع در جهت بهرهبرداری مؤثر از فرصتها داشته باشیم. اگر از همین امروز شروع کرده و سالانه یک میلیارد دلار سرمایهگذاری کنیم، تازه میتوانیم در اقتصاد هوشمند نقشی ایفا کنیم.»
«محمدرضا حمیدی»، معاون دانشبنیان شستا، در این همایش بیان کرد عموماً در کشور هوشمندسازی به ابزار تقلیل مییابد، درحالیکه ابزار جزئی از مسئله اقتصاد هوشمند است:
«اژدهای هوشمندسازی سه خوان «تصمیم»، «تشخیص» و «اجرا» دارد و چهار سر آن نیز «فرد»، «فرایند»، «ساختار» و «سامانه» است. اگر هر یک از آنها نباشد، هیچگونه ثمربخشی وجود ندارد و نمیتوان بهسمت هوشمندسازی حرکت کرد.»
او تأکید کرد با راههای کهنه نمیتوان به مقاصد نو رسید و تحول، نگاه تحولی میخواهد.
«جواد نجفی»، معاون مالی دیجیکالا، در این همایش اعلام کرد این شرکت در سال ۱۴۰۱ بیش از ۱۳۰ میلیون کالا را در قالب بیش از ۲۹ میلیون سفارش تحویل داده است.
نجفی همچنین گفت دیجیکالا در سال گذشته ۱۰ میلیون مشتری فعال، ۳۲۰ هزار فروشنده و 8700 کارمند داشته و بیش از 8.2 میلیون کالا را در پلتفرمش عرضه کرده است.
به روایت او، سهم بازار خردهفروشی در ایران ۶۰ میلیارد دلار است که خردهفروشی آنلاین سهم ۴ درصدی از این بازار دارد. معاون مالی دیجیکالا گفت ۵۰ درصد از سهم بازار آنلاین در اختیار دیجیکالا و نیمی دیگر نیز در اختیار شبکههای اجتماعی است.
نجفی توسعه عدالت اجتماعی، اشتغالزایی، خلق ایدههای جدید و افزایش بهرهوری در کل اکوسیستم را مزایای یک اقتصاد نوآورانه عنوان کرد.
«علی فیاضبخش»، مدیرعامل شرکت سرآوا، در این همایش گفت: «با نگاهی به بورس تهران و مقایسه شاخصهای تکنولوژی آنها با شاخص کل، به این موضوع پی میبریم که بیش از 55 درصد بورس نزدک و 20 درصد از بورس نیویورک را شرکتهای تکنولوژیمحور تشکیل میدهند؛ اما شرکتهای تکنولوژیمحور تنها 2.83 از بورس تهران را تشکیل میدهند.»
به گفته وی، درحالحاضر 19.5 درصد از بورس جهانی را شرکتهای تکنولوژیمحور تشکیل میدهند. در بین 7315 شرکت پرارزش دنیا با ارزش بیش از 88 تریلیون دلار، 908 شرکت تکنولوژیمحور با ارزش بیش از 19 تریلیون دلار وجود دارد.
فیاضبخش کاهش مهاجرت نخبگان و بازگرداندن آنها را یکی از مزایای سرمایهگذاری در شرکتهای تکنولوژیمحور دانست و گفت از 25 مدیر کلیدی دیجیکالا، 10 تا 12 نفر آنها دانشآموخته در دانشگاههای خارج از کشور و شاغل در شرکتهای بینالمللی بودهاند.
او تأکید دارد تکنولوژی و به تبع آن شرکتهای تکنولوژیمحور تأثیر بسزایی بر بهرهوری انرژی، زمان و هزینه دارند: «دیجیکالا به کمک تکنولوژی مسیر حرکت ناوگان خود را 34 درصد و زمان تحویل کالا را 11 درصد کاهش داده و همچنین 37 درصد افزایش بهرهبرداری یا کاهش تعداد ناوگان داشته است.»
مدیرعامل سرآوا با اشاره به محاسبات صورتگرفته با روش قدرت خرید اظهار داشت درحالحاضر میزان تولید ناخالص داخلی ایران بین 200 تا 300 میلیارد دلار برآورد میشود: «حال با فرض آنکه 0.15 تولید ناخالص داخلی در یک شرکت ایرانی سرمایهگذاری شود، به سرمایهای بین 300 تا 450 میلیون دلار خواهیم رسید که از روال فعلی جذب سرمایه در ایران بسیار فاصله دارد.»
او لازمه توسعه کسبوکارهای ایرانی در کشورهای منطقه را جذب سرمایه موردنیاز دانست و گفت درصورت تأمین سرمایه موردنیاز این شرکتها، کشورهایی مانند عراق و افغانستان گزینه مناسبی برای توسعه کسبوکارهای ایرانی هستند.
فیاضبخش باور دارد هزینه اشتغال زایی در کسبوکارهای اقتصاد دیجیتال بهمراتب پایینتر از هزینه اشتغالزایی در صنایع بالادستی و مادر است.
«مسعود وکیلینیا»، مدیرعامل مجموعه ارتباط فردا، بازوی دیجیتالی بانک آینده، ابراز امیدواری کرد امسال فرایند ورود این شرکت به فرابورس انجام شود و در نیم سال اول شاهد عرضه عمومی این شرکت باشیم.
به گفته وی، مجموعه همراهکارت با بیش از 20 میلیون نصب نیز در انتظار ورود به بازار سرمایه است: «امیدواریم امسال فرایند بورسیشدنش را شروع کرده و از ماهیت بازار سرمایه برای رشد شرکتهای زیرمجموعه استفاده کنیم.»
وکیلینیا با بیان اینکه ارزش بازار شرکتهای دانشبنیان در دنیا بیش از 9 هزار میلیارد دلار است، باور دارد کشور پیشرو و اقتصاد پیشرو از مسیر توسعه شرکتهای دانشبنیان رد میشود: «امیدوارم با حضور بیشتر شرکتهای دانشبنیان و تکنولوژیمحور در بازار سرمایه، شاهد رشد اکوسیستم سرمایهگذاری باشیم.»
«محمدصادق کریمی مهرآبادی»، معاون برنامهریزی راهبردی و مدیریت پروژه رایتل نیز در این همایش اعلام کرد 90 درصد شرکتهایی که وارد فضای استارتاپی میشوند، پس از چند سال بهطور کلی محو خواهند شد.
او یکی از مهمترین دلایل شکست استارتاپها را پرش از نوآوری با کارکردهای فنی دانست و گفت عدم استفاده از تکنولوژیهای نوین میتواند منجر به شکست شود.
کریمی با بیان اینکه بهطور متوسط 10 درصد افزایش در پهنای باند موبایل باعث 0.8 درصد افزایش در GDP میشود، گفت هرچقدر شبکه تلفن همراه در کشور دسترسپذیرتر شود و سرعت بالاتر رود، GDP کشور نیز بیشتر میشود.»
«کیوان محیطمافی»، مدیرعامل دیجی نکست، بهعنوان یکی دیگر از سخنرانان همایش اقتصاد هوشمند، اهمیت نوآوری را یادآور شد و گفت: «97 درصد مدیران عامل در شرکتهای Fortune500، نوآوری را مهمترین اولویت خود عنوان کردهاند و 94 درصد از برنامههای فعلی سازمان برای نوآوری ناراضی هستند.»
به باور او، درصورت نبود نوآوری، سرعت پایین فعالیتهای تحقیقوتوسعه، ناتوانی در ایجاد مزیت رقابتی و مشکلات ناشی از رکود در بازار رخ خواهد داد.
محیطمافی به دلایل عمده شکست استارتاپها اشاره کرد و گفت: «42 درصد بینیازی بازار و بازارسنجی نکردن، 29 درصد کمبود نقدینگی و 23 درصد هم تیم نامناسب است. سعی میکنیم اولی و سومی را در دیجینکست حل کنیم، اما در مورد علت دوم نیاز به قوانین و سیاستگذاری است.»
او چالشهای تأمین مالی در حوزه استارتاپی و تکنولوژی را نگاه کوتاهمدت و ریسکگریز، دشواری خروج سرمایهگذار قبل از ورود به بورس، شرایط نامشخص اقتصادی و سیاستگذاری و تحریمهای جهانی جهت سرمایهگذاری خارجی عنوان کرد. محیطمافی تقاضای بالای جهانی و امکان صادرات محصول، منابع انسانی با استعداد داخلی قابل رقابت، سرمایهگذاری اولیه ناچیز با سرعت رشد بسیار بالا و خلق ارزش واقعی و حل مسئله در مقیاس جهانی را از فرصتهای سرمایهگذاری در این حوزه دانست.
اتاق خبر سیلور شاپ
منبع: https://digiato.com/article/2023/05/09/smart-economy-financial-development-conference-report